Er zijn al enorm veel boeken over de Tweede Wereldoorlog verschenen en ieder jaar komen er ook weer veel nieuwe boeken bij. Eén van deze nieuwe boeken is Hoe klein de wereld is, een samenwerking tussen thriller auteur Carla de Jong en de in 2021 overleden auteur Walter Lucius. Voor De Jong is dit haar debuut buiten het thriller genre en voor dit project heeft ze toestemming gekregen van de familie van Lucius om het af te kunnen ronden. Er lag al veel op de plank, maar het was nog geen boek. Blijft het eindresultaat overeind binnen het grote aanbod aan boeken over deze zwarte bladzijde uit de geschiedenis?

Over het boek

Hoe klein de wereld is van Carla de Jong, Walter Lucius
Uitgegeven door Luitingh-Sijthoff op 4 februari 2025
Pagina’s: 448
ISBN: 9789024588428
Genres: Historische fictie, Literatuur & romans
Waardering: ⭐⭐⭐

1939. Luna Lansman leeft op Texel met haar gesloten vader en haar grootmoeder. Haar moeder overleed toen ze nog een baby was. Als de Joodse Rifka in Luna’s gezin onderduikt, en Luna haar lange vriendschap met nsber Thiemen moet verbreken, lopen de spanningen tussen Luna en haar vader hoog op.

De ontmoeting met de Indiase legerarts Chandar Kapoor, die namens de Wehrmacht in 1943 op Texel wordt gestationeerd, zet Luna’s wereld verder op zijn kop. Aan welke kant staat hij eigenlijk? De levens van Luna en haar vader, de Joodse Rifka, de Indiase Chandar en Thiemen raken met elkaar verweven op een manier die zij niet voorzien.

Mijn recensie

Deze roman speelt zich af op Texel en wordt afwisselend verteld vanuit Luna Lansman en Chandar Kapoor. Luna woont al haar hele leven op Texel en leidt op het eerste gezicht een rustig en voorspelbaar leventje. Haar vader is sinds het overlijden van haar moeder zeer gesloten waardoor Luna’s band met hem niet zo hecht is. Haar grootmoeder is het tegenovergestelde en hier heeft ze dan wel een hechte band mee. Luna’s leven wordt overhoopgegooid als haar beste vriend Thiemen een nsb’er blijkt te zijn en het Joods meisje Rifka bij de familie Lansman onderduikt. Alsof dat in 1939 al niet genoeg opschudding veroorzaakte, verschijnt in 1943 Chandar Kapoor ten tonele. Deze Indiase legerarts is namens de Wehrmacht op Texel gestationeerd. Hierdoor komt Luna’s wereld nog verder op zijn kop te staan, want aan wiens kant staat deze man? Het is op zo’n klein eiland onvermijdelijk dat de levens van Luna en haar vader, Thiemen, Chandar en Rifka met elkaar verweven raken.

Het duurt even voor het boek op gang komt. De schrijfstijl en de manier waarop het verhaal verteld wordt vergt geduld, want je hebt dit niet direct door. De Jong en Lucius springen in de eerste hoofdstukken vaak van 1939 naar 1943, iets dat noodzakelijk is om het verhaal goed te kunnen begrijpen en de personages goed te leren kennen. Langzaam wordt duidelijk hoe Luna’s leven eerst rustig voortkabbelt om vervolgens op zijn kop te worden gezet. Ook het leven van Chandar neemt een aantal drastische wendingen. India was in de tijd waarin dit verhaal zich afspeelt nog een Britse kolonie en dit liet zijn sporen na bij de bevolking. Het was de tijd van de revolutionairen Ghandi en Subhas Chandra Bose, waardoor er veel onrust heerste. Dit blijft niet onbesproken en hebben veel impact op Chandar. Zijn verhaal is dan ook het meest intrigerende van deze twee, hoewel dat van Luna later ook interessanter wordt. De personages en hun strubbelingen zijn goed uitgewerkt door de auteurs.

Door de korte hoofdstukken leest deze roman wel vlot, iets dat zowel positief als negatief is. Het zorgt er aan de ene kant voor dat je sneller het punt bereikt waarop het boek echt interessant begint te worden, maar daar tegenover staat dat het tempo vrij hoog ligt en het niet volledig weet te intrigeren. Na het lezen blijven er nog een aantal vragen onbeantwoord waardoor er plotgaten ontstaan. Toch wil je door blijven lezen, want naast de hoop antwoorden te vinden ben je ook benieuwd naar hoe het verhaal van Chandar en Luna zich ontvouwt en hoe de levens van de personages met elkaar verweven raken. En vooral ook naar de gevolgen hiervan. Dit wordt naarmate het verhaal vordert steeds duidelijker, tot het zijn hoogtepunt bereikt. Hier komt de kennis van het thriller genre van De Jong duidelijk naar voren. Er wordt naar een climax toegewerkt en dit zorgt voor spanning. De tweede helft van het boek is dan ook beduidend meer intrigerend.

Hoe klein de wereld is van Carla de Jong en Walter Lucius doet een dappere poging, maar weet niet boven het maaiveld uit te steken als het aankomt op boeken over de Tweede Wereldoorlog. Het speelt zich af op Texel, een plaats waarover nog nauwelijks verhalen zijn verschenen. Ook over de Indiase soldaten weten we weinig. Desondanks weet deze roman niet genoeg te intrigeren. Doordat er veel van perspectief wordt gewisseld, leer je de personages goed kennen. De schrijfstijl, en met name de vele tijdssprongen, zorgen voornamelijk in de eerste helft van het boek voor verwarring. Naarmate het verhaal vordert zijn deze tijdssprongen minder frequent aanwezig. Dit zorgt ervoor dat de tweede helft beduidend prettiger leest en interessanter wordt. Je wilt door blijven lezen om antwoord te krijgen op je vragen, want die heb je. Alleen blijven sommige antwoorden uit en dat is zonde.